Van fort tot polder: fietsen in de schaduw van de haven

> Download de fietsroute: Havenland voor familie en vrienden

Jullie tocht begint bij Fort Liefkenshoek, een stukje geschiedenis in het havenlandschap. Wie graag nog meer erfgoed ontdekt, kan DeWaterbus nemen om ook Fort Lillo te bezoeken. Beide forten werden gebouwd aan het einde van de 16de eeuw om de stad en de haven te beschermen tegen de oprukkende Spaanse troepen. In Fort Liefkenshoek vind je vandaag een bezoekers- en belevingscentrum dat in het teken staat van de eeuwenlange strijd van de mens tegen het water. Lillo zelf is dan weer een pittoresk polderdorpje verscholen in het midden van de haven.

Grote haven

Met de fiets peddel je vanaf Fort Liefkenshoek verder het binnenland en de haven in. Als je het water oversteekt, zie je aan je rechterkant de voorlopig grootste sluis ter wereld. De Kieldrechtsluis is 500 meter lang, 68 meter breed en 17,8 meter diep. Vanuit het Deurganckdok aan je rechterkant varen schepen via de Kieldechtsluis het Waaslandkanaal binnen. Met bijna 100 miljoen ton behandelde goederen in 2019 is het Deurganckdok dé hotspot voor containerbehandeling in de haven.

Kieldrechtsluis © Port of Antwerp

Fiets je verder, dan kom je na een tijdje het polderdorp Doel tegen. De deelgemeente van Beveren raakte in de jaren 1960 bekend toen het dorp dreigde te verdwijnen door de uitbreidingsplannen voor de haven. Momenteel wordt onderzocht of de haven op een andere manier extra containerbehandelingscapaciteit kan creëren, via inbreiding van de bestaande dokken en een nieuw containerdok.

In Doel herken je nog het oude geometrische stratenpatroon dat sinds de 17de eeuw nauwelijks is gewijzigd. Vandaag tref je er veel graffitikunst aan en wandelen er toeristen op de Scheldedijk met zicht op de getijdenhaven of de oude molen. Sommige bewoners zijn nooit weggegaan en enkele horecazaken zijn nog steeds open. In Doel 5 in de Pastorijstraat kan je vragen naar de Havenlandsuggestie!

Ontpolderen

Na een korte pauze in Doel fiets je de Scheldedijk op en geniet je van een weids uitzicht. Aan de overkant van de rivier zie je de bedrijvige haven, vlak voor je doemt de Hedwige-Prosperpolder op. Op het einde van de Scheldedijk staat daar de 8 meter hoge radartoren ‘Ouden Doel’. Radartorens leiden het drukke scheepvaartverkeer op de Westerschelde in goede banen. Klim zeker eens de trappen op en geniet van het uitzicht! Welke schepen en vogels kan je daarboven spotten?

Radartoren ‘Ouden Doel’ © Gemeente Beveren

De linker-Scheldeoever bestond vroeger uit slikken en schorren die in de 19de eeuw werden ingedijkt om vruchtbare polders te creëren. Het Hedwige-Prosperproject wil de waardevolle rivier- en getijdennatuur laten terugkeren. De plannen maken deel uit van het Vlaamse Sigmaplan en het Nederlandse Natuurpakket Westerschelde. In de infokeet over het Hedwige-Prosperproject, aan het kruispunt van de Westlangeweg en de Zoetenberm, krijg je meer info.

Geschiedenis op linkeroever

Even verder op de route bevindt zich het gezellige museum PolderMAS, een knipoog naar het Poldermuseum in Lillo-Fort en het MAS in Antwerpen. Je vindt er vooral archeologische voorwerpen, fossielen, oude kaarten en schilderijen, foto’s, en landbouwwerktuigen. Daarmee willen de eigenaars de geschiedenis van de linker-Scheldeoever bewaren.

Iets verder langs je route kom je een gezellig café tegen. Café Den Angeluus dateert van 1911, maar is volledig gereconstrueerd. Het is gelegen in het gehucht Prosperpolder dat vandaag bij Beveren hoort. Dankzij de opnamen van ‘Den elfde van den elfde’ werd deze plaats een toeristische trekpleister. Zowel in de zomer als in de winter komen dorpelingen en voorbijgangers hier een gezellige babbel doen met een drankje in de hand.

De grens over

Grenspark Groot Saeftinghe

Aan fietsknooppunt 13 kunnen jullie samen een uitbreiding van de fietsroute starten. De lus loopt via de Nederlandse dorpen Emmadorp en Graauw en langs het toekomstige Grenspark Groot-Saeftinghe. Je kijkt er uit over meer dan 4.000 hectare getijdennatuur waartoe ook het Hedwige-Prosperproject en het Verdronken Land van Saeftinghe zullen behoren.

De getijdennatuur is een ideale thuis voor waardevolle planten- en diersoorten zoals de bruine kiekendief, de lepelaar, de visdief en de argusvlinder. Maar in het Grenspark zullen in de toekomst ook landbouw en recreatie een onderkomen vinden. Natuur, landbouw en haven zijn immers de drie-eenheid waar Grenspark Groot Saeftinghe op wordt gebouwd.

Aan het einde van de lus kom je weer in Prosperpolder uit. Dorst gekregen? Dan kan je terecht bij enkele gastheren van het Grenspark Groot-Saeftinghe: de Arenberghoeve, Poldertoeren of het Saeftingerhof. Achteraf keer je langs fietskooppunt 14 terug naar Doel.