Grenspark Groot Saeftinghe: laarzenland bij uitstek
Waar het noorden van de Waaslandpolders zich tegen Zeeuws Vlaanderen vlijt, ligt een bijzonder stuk land. Men noemt het wel eens ‘verdronken’, ook al bruist het van leven. Het heeft een bewogen geschiedenis, maar kijkt nu vooral naar de toekomst, want hier komt het Grenspark Groot Saeftinghe tot ontwikkeling.
Het Grenspark Groot Saeftinghe is een grensoverschrijdend project dat wordt gekenmerkt door de unieke drie-eenheid natuur, landbouw en haven. Wandelen over de dijken terwijl je gigantische containerschepen aan de horizon ziet voorbijglijden. Fietsen door de Scheldepolders en je oriënteren aan de hand van de kerncentrales. Een streekproduct zien groeien en vervolgens proeven in het gastvrije cafeetje aan de overkant. Die ervaringen typeren het Grenspark.
In het gebied zijn natuur, landbouw en haven onlosmakelijk met elkaar verbonden. Ze dagen elkaar uit, creëren kansen en mogelijkheden, en gaan innovatieve samenwerkingen aan. Dat zorgt voor een unieke sfeer in het Grenspark. Het bruist er van de bedrijvigheid en lokale initiatieven. Er valt een hoop te zien, te proeven en te beleven!
Grootse werken
Op dit moment wordt er in de Hedwige-Prosperpolder veel werk én grond verzet. Dat gebeurt in het kader van het Sigmaplan – een ambitieus klimaatproject van de Vlaamse overheid – en het Natuurpakket Westerschelde, aan Nederlandse zijde. De nieuwe dijk rond de polders is bijna klaar om de achterliggende gebieden te beschermen tegen wateroverlast. Het hele gebied binnen die dijk zal opnieuw met het Verdronken Land en de Schelde verbonden worden door de oude dijken af te graven. Het water zal er weer binnen- en buitenstromen op het ritme van de getijden en een landschap van slikken en schorren creëren.
Aan de rand van het Hedwige-Prosperproject staat een vleermuistoren.
“De eerste jaren zal er vooral een grote slikvlakte met enkele geulen zijn”, vertelt Laurent Vanden Abeele, projectleider bij Natuur en Bos van de Vlaamse overheid. “Mettertijd zullen sommige delen hoger opslibben en begroeid raken. Dat noemen we schorren. In de tussentijd zal het gebied al heel waardevol zijn als kraamkamer voor vissen en kleine bodemdiertjes. Dat maakt het ook een belangrijke voedingsplaats voor watervogels. Zo’n jong, dynamisch getijdengebied vormt een ideale aanvulling op het meer ontwikkelde hoge schor van het Verdronken Land. Het zorgt voor een groter voedselaanbod en meer biodiversiteit.”
Het Verdronken Land van Saeftinghe, de Hedwige-Prosperpolder, de Doelpolder, Prosperpolder Zuid en de Nieuw-Arenbergpolder worden dus één verbonden natuurkern in het hart van het Grenspark. Samen zullen ze een van de grootste getijdennatuurgebieden van Europa vormen.
De druk verlichten
De getijdennatuur langs de Schelde heeft een grote ecologische waarde, maar biedt ook bescherming tegen wateroverlast. “Met het Hedwige-Prosperproject geven we meer ruimte aan de rivier op een strategische plaats”, legt Laurent Vanden Abeele uit. “De getijgolf komt hier de Schelde binnen en dat zorgt voor een trechtereffect. De energie van het water wordt samengedrukt en dat vergroot het risico op overlast. Door hier de vloedgolf meer ruimte te geven, verlichten we de druk op de dijken verderop.”
De bruine kiekendief
Het Grenspark Groot Saeftinghe zal dus enkele parels van natuurgebieden huisvesten en tegelijk het binnenland helpen beschermen tegen wateroverlast. Maar daar stopt het niet bij. Het project zet ook in op samenwerking met lokale landbouwers om de biodiversiteit te versterken. Door bijvoorbeeld slimme combinaties van gewassen te zaaien of ruimte voor bloemenzones te laten, krijgen insecten, vogels en kleine knaagdieren meer kansen. Daar profiteert ook een beschermde soort als de bruine kiekendief van.
Een natje en een droogje
Wie al die wonderlijke natuur in het Grenspark gaat bezichtigen, zal zich trouwens tegoed kunnen doen aan een heel gamma van heerlijke streekproducten. Een communicatiebureau werkt nu al samen met lokale ondernemers om van Grenspark Groot Saeftinghe een sterk streekmerk te maken dat tot ver buiten de polders doet watertanden. En het zijn niet de eerste de beste streekproducten. Er zitten lekkere biertjes, koekjes en ijsjes tussen, maar ook heuse polderketchup, een heksenborrel en rundvlees met de zilte smaak van het Verdronken Land.
Er wordt dus hard gewerkt aan een mooie toekomst voor het Grenspak Groot Saeftinghe, maar dat betekent niet dat jij geduld moet oefenen. Doelpolder Noord is nu al een befaamd weidevogelgebied. Wie geïntrigeerd is door de ontwikkeling van het landschap of gewoon graag zware machines aan de slag ziet, kan eens langs het Hedwige-Prosperproject fietsen of toekijken vanop het pompstation. Ploeter je graag zelf door de modder? Trek dan je beste laarzen aan voor een begeleide wandeling door het Verdronken Land.